Reishi, recepta bogów na nieśmiertelność

Czy można dostać nieśmiertelność na receptę? Wierzono w to już 5 tysięcy lat temu, gdy po raz pierwszy opisywano grzyba reishi. Dziś wiemy, że nieśmiertelność to mit, ale reishi pomaga w obniżeniu poziomu poziomu cholesterolu i wspomaga działanie układu odpornościowego.
Reishi jest dziś bardzo dobrze przebadanym grzybem. W bazach naukowych można odnaleźć setki publikacji, badań in-vitro i in-vivo potwierdzających różne pozytywne oddziaływania składników zawartych w reishi na organizm człowieka.

Na co pomaga reishi?

Czasem zastanawiamy się jak wyłowić odpowiednie badania spośród tych odmętów opracowań, zestawień, eksperymentów, dyskusji badaczy zgromadzonych w bibliotekach całego świata. Weryfikacją i oceną poprawności, zgodności ze sztuką oraz opracowywaniem tego w jaki sposób mówić o różnych składnikach jest między innymi Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Analizując dostępne materiały na temat Ganoderma lucidum (czyli naszego tytułowego grzyba) EFSA uznała, że możemy mówić, że:

• Reishi pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu.
• Reishi przyczynia się do utrzymania prawidłowego krążenia krwi.
• Reishi wspomaga działanie układu odpornościowego.
  
  

Cudowne właściwości reishi

Gdy wyruszamy na poszukiwania dowodów na skuteczność grzyba ocieramy się jednak o magię sprzed tysięcy lat. Dobrze ilustruje ją pewien chiński obraz, który mistrzowie filozofii tao opisywali w ten sposób: "W niższych partiach dzieła wielu zwolenników ideologii taoistycznej poszukuje oświecenia, studiuje, rozmawia i parzy herbatę. Żyją w naturze na dole po lewej, a w cywilizacji po prawej. Kierują nimi Quan Yin (bodhisattwa współczucia) i Lao Tzu (filozof i ojciec taoizmu), którzy uczą prawdziwej drogi do Tao. Grzyb reishi wyrasta ze skały pośrodku, reprezentując most do wyższych królestw, gdzie mistrzowie cieszą się przyjemnym życiem w świątyniach i instytucjach rządowych, a także latają na smokach jako niebiańscy nieśmiertelni. Cudowne właściwości grzyba rozpościerały się gdzieś w micie ożyciu wiecznym i smoczych skrzydłach niosących nas ku objawieniu.

Co to jest reishi?

Przechodząc jednak do świata bardziej materialnego i opartego w mniejszym stopniu na rytuałach i wierze, a w większym stopniu na empirycznych dowodach przekonamy się, że reishi jest gatunkiem grzyba należącym do rodziny lakownicowatych. Stosowano go w medycynie tradycyjnej w takich krajach jak Japonia, Chiny, Tajwan od conajmniej 2000 lat. W Chinach grzyb Ganoderma lucidum nosi nazwę lingzhi, co symbolizuje połączenie duchowej mocy i nieśmiertelności, podczas gdy w Japonii nazywany jest reishi. W polskim piśmiennictwie gatunek ten opisywany był też jako huba lakierowana, żagiew lśniąca, lakownica lśniąca, wrośniak lśniący czy lśniak połyskliwy, a to ze względu na „polakierowany” wygląd jego powierzchni (łacińskie słowo lucidus oznacza „lśniący/błyszczący”).

Gdzie znajdziemy grzyby reishi?

Grzyb ten występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. W Polsce jest dość rzadki i znajduje się na liście gatunków zagrożonych. Rośnie w lasach, parkach czy ogrodach, wyrastając na dolnej partii pni obumarłych drzew różnych gatunków (głównie liściastych). Do produkcji suplementów używa się grzybni, zarodników lub owocników reishi. Często hoduje się go w bioreaktorach (grzybnie) czy na kłodach drewna, trocinach lub ziarnach (owocniki).[1]

Czy reishi działa na układ krążenia?

Działanie Reishi na układ krążenia jest wielokierunkowe. Może wpływać na rozszerzenie naczyń krwionośnych i tym samym zwiększenie przepływu krwi. Dzięki temu poprawia się dotlenienie mięśnia sercowego, gdyż większa ilość tlenu dociera z krwią do komórek. Rozszerzenie światła naczyń krwionośnych skutkuje ponadto obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi – krew z mniejszą siłą napiera wówczas na ścianki naczyń. Reishi bierze udział w procesach prowadzących do obniżenia ciśnienia krwi dzięki innemu mechanizmowi. Triterpeny zawarte w grzybie hamują enzym, który wpływa na wzrost ciśnienia krwi.[2]

Reishi pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu

Chcąc poznać poziom cholesterolu nie badamy obecnie tylko jego ogólnego poziomu (cholesterol całkowity). Wykonuje się lipidogram, czyli profil lipidowy. Wiemy bowiem, że nasz organizm jest systemem wzajemnych relacji. Sam cholesterol dzielimy na frakcje HDL i LDL, do tego możemy sprawdzić też stężenie trójglicerydów. Upraszczając dobrze jeśli mamy przewagę HDL ("dobry") nad LDL ("zły" cholesterol) i niski poziom trójglicerydów (TG: 35-150 mg/dl.). Badania nad reishi wskazują, że w grupie przyjmującej reishi wskaźnik TG obniżono o 8% a HDL podwyższono o 24%.[3]

Jak reishi wspomaga działanie układu odpornościowego?

Wiele składników aktywnych reishi działa korzystnie na układ odpornościowy. Grzyb ten zawiera beta-glukany, których receptory znajdują się na powierzchni komórek związanych z funkcjonowaniem układu odpornościowego – leukocytów, monocytów i makrofagów.[4] Działanie to ma na celu m.in. niszczenie bakterii, wirusów czy drożdży. W badaniach stwierdzono, że składniki z grupy terpenów występujące w grzybie reishi, mogą być wprowadzane do błon komórkowych i wykazują zdolność do zniszczenia wirusa wewnątrz komórki.[2]

Suplementy z reishi. W jakiej formie najlepiej stosować?

Ważnym składnikiem suplementów diety z reishi jest jego grzybnia, która zawiera wiele cennych składników. Decydując się na zakup warto sprawdzić w jaki sposób składnik jest konserwowany. Jeśli chcemy uniknąć sztucznych substancji warto zwrócić uwagę na liofilizowane świeże reishi. Ma ona postać proszku, który może być umieszczony także w kapsułce. Liofilizacja nie tylko pozwala na zachowanie wielu cennych substancji. Taki proszek łatwo także rozpuścić.

Badania naukowe dotyczące reishi

1. Grys A., Hołderna-Kędzia E., Łowicki Z.,Ganoderma lucidum – grzyb o cennych właściwościach farmakologicznych, Postępy Fitoterapii, 2011,1:28-33.

2. Hai-Bang Tran i wsp., Hypotensive Effects and Angiotensin-Converting Enzyme Inhibitory Peptides of Reishi (Ganoderma lingzhi) Auto- Digested Extract, Molecules 2014, 19:13473-13485.

3. British Journal of Nutrition (2012), 107, 1017–1027

4. Upton R., AmericanHerbal Pharmacopoeia and Therapeutic Compendium, Reishi Mushroom, April 2006.