Suplementy na

Charakterystyka suplementów diety

Zasadniczą rolą suplementów jest uzupełnianie diety w składniki, które występują w niej w małej ilości, a które to są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania każdego organizmu. Niedostateczne spożycie poszczególnych witamin i składników mineralnych, a także niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, może wpływać na jakość naszego życia. Podstawą zachowania zdrowia jest spożywanie urozmaiconej diety, zbilansowanej pod kątem zawartości składników pokarmowych. Jednak jeśli zróżnicowany sposób żywienia nie jest z jakiegoś powodu możliwy, z pomocą mogą przyjść suplementy diety, zawierające skoncentrowaną ilość składników odżywiających organizm lub wykazujących inny wpływ na fizjologię poszczególnych jego obszarów. Jak jednak nie zgubić się w gąszczu informacji i dobrać suplement diety do swoich potrzeb? A przede wszystkim - w jakim celu stosować suplementy?

Podział suplementów diety

Wybór właściwego suplementu diety nie zawsze jest prosty. Jednak dzięki obserwacjom swojego organizmu, sami możemy stwierdzić, czy któryś z jego obszarów wymaga wsparcia. Zdarzają się okresy, gdy czujemy się wyjątkowo zmęczeni, gdy nasze samopoczucie pozostawia wiele do życzenia, gdy przytłacza nas nadmiar stresowych sytuacji. Możemy też zauważyć, że nasze włosy czy też skóra nie są w najlepszej kondycji, że w stawach odczuwamy większe obciążenie niż zwykle, że odporność nie jest na takim poziomie jak wcześniej. Warto wówczas przeanalizować codzienną dietę i odpowiedzieć sobie na pytanie czy dostarczamy odpowiedniej ilości mikroskładników. Być może potrzebne będzie wsparcie w postaci suplementacji diety składnikami, wpływającymi na zdrowie fizyczne lub psychiczne. W związku z różnymi potrzebami, można dokonać podziału m.in. na: suplementy na włosy, suplementy na odporność, suplementy na zmęczenie, suplementy diety wspomagające układ pokarmowy, suplementy na płodność i/lub libido, suplementy na stawy. Kompozycja takiego produktu często jest przygotowywana z myślą o tych wyjątkowych potrzebach. Jak zatem wygląda klasyfikacja suplementów diety ze względu na ich działanie i co warto o nich wiedzieć?

Suplementy na włosy

Popularnym rodzajem suplementów diety są produkty „urodowe”, czyli takie, których składniki wpływają na zdrowie włosów, skóry czy też paznokci. Zazwyczaj sięgają po nie panie, ale panowie również coraz częściej doceniają ich walory. Z pewnością zainteresują się nimi m.in. te osoby, które zauważyły w ostatnim czasie zmianę kondycji swoich włosów. Jeśli włosy straciły dawny blask, wydają się cieńsze i bardziej kruche, a na szczotce zostaje ich coraz więcej, być może warto uzupełnić ilość witamin i składników mineralnych w diecie.

Warto pamiętać nie tylko o cynku, selenie, manganie czy biotynie, które mają swój udział w utrzymaniu zdrowych włosów, ale także o ekstraktach roślinnych np. ze skrzypu czy pokrzywy, które zawierają krzem zaangażowany we wzrost włosów [1]. Można również szukać składników wchodzących w skład keratyny, budującej strukturę włosa, takich jak lizyna, prolina czy też siarka obecna w niektórych aminokwasach (cysteina, metionina) [2]. Jeśli zależy nam na poprawie połysku czy objętości włosów, warto zwrócić uwagę na innowacyjny składnik, jakim jest OptiMSM®, czyli opatentowany związek siarki. W badaniach wykazuje on widoczne działanie w przypadku 4-miesięcznej suplementacji ilością 1 g [3].

W związku z tym, iż włosy stają się często naszą wizytówką, zainteresowanie tą grupą suplementów diety stale rośnie. Oczywiście należy pamiętać, że zdrowa normalna dieta, odpowiednia pielęgnacja oraz unikanie czynników stresogennych, mają kluczowe znaczenie dla utrzymania zdrowych włosów. Suplementy mogą stanowić jedynie wsparcie, ale nie zastąpią odpowiedniej opieki nad włosami.

Suplementy na stawy i kości

Produkty wpływające na układ ruchu mają na celu, poza efektem odżywczym, poprawę zdolności motorycznych, poprawę kondycji stawów i mięśni, a także ogólnej wydolności fizycznej. Sięgają po nie często osoby aktywne fizycznie, osoby starsze, które chcą utrzymać sprawność ruchową, ale również Ci, którzy odczuwają potrzebę wsparcia obciążanych w różnych sytuacjach elementów układu mięśniowo-szkieletowego. Czego zatem warto szukać w tego typu suplementach diety? Przede wszystkim składników budujących struktury takie jak: kości np. wapń i magnez czy też stawy np. glukozamina, kwas hialuronowy.  Nie można zapomnieć również o składnikach regulujących przemiany zachodzące w tych obszarach. Przykładowo witamina C pomaga w prawidłowej produkcji kolagenu w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania m.in. kości i chrząstek, z kolei witamina D ma wpływ na prawidłowy poziom wapnia we krwi, który buduje strukturę kości.

Suplementy wzmacniające stawy i kości z tej kategorii mogą być pomocne, jednak nie zastąpią zdrowego stylu życia, regularnej aktywności fizycznej i odpowiedniego postępowania, w przypadku kontuzji.

Suplementy na odporność

Kolejną grupę suplementów diety wspomagających organizm stanowią suplementy na odporność. Jeśli mowa o składnikach odgrywających ważną rolę w funkcjonowaniu układu immunologicznego, większość osób bezbłędnie wskazałaby witaminę D, witaminę C, cynk, czosnek [4] czy też bez czarny [5]. To popularne elementy kompozycji, mających na celu wzmocnienie naturalnych sił obronnych organizmu. Jednak warto wiedzieć, że składników wpływających na odporność jest znacznie więcej. Wpływają one na różne poziomy systemu obronnego. Witamina A przykładowo pomaga zachować zdrową skórę oraz utrzymać prawidłowy stan błon śluzowych, które odgrywają ważną rolę w odporności organizmu, m.in. dzięki zapewnieniu ciągłości i tym samym ochronie struktur, które są przez nie pokryte.  Witamina C jako przeciwutleniacz neutralizuje reaktywne formy tlenu powstające w komórkach odpornościowych [6], chroniąc je tym samym przed stresem oksydacyjnym. Cynk uczestniczy w regulacji dojrzewania limfocytów T [7], zaś witamina B6 uczestniczy w produkcji przeciwciał [8]. Każdy aktor gra zatem inną rolę w tym filmie. Warto w produktach poszukiwać także ekstraktów roślinnych lub sproszkowanych roślin, wspomagających układ immunologiczny np. liści oliwki [9], grzyba maitake [10], mahonii [11], traganka [12] czy też bazylii świętej [13].

Oczywiście wiele czynników wpływa na naszą odporność m.in. aktywność fizyczna, poziom stresu, umiejętność relaksowania się, długość snu, a przede wszystkim zbilansowana dieta, w związku z czym to o nie w pierwszej kolejności należy zadbać.

Suplementy na zmęczenie

Zmęczenie może pojawiać się w wyniku niedostatecznego spożycia niektórych składników pokarmowych, zbyt małej ilości snu, przewlekłego stresu i wielu innych czynników. Przed rozpoczęciem suplementacji warto zatem zastanowić się, co może być jego przyczyną. Każdemu zdarza się nadwyrężyć swoje siły czy to nieprzespaną nocą, czy też pracą znacznie przekraczającą możliwości organizmu. Pojawiające się wówczas zmęczenie nie jest niczym dziwnym. Jeśli jednak czujemy się zmęczeni od dłuższego czasu, warto przyjrzeć się przede wszystkim diecie. Gdy planujemy rozpocząć suplementację, powinniśmy szukać przede wszystkim takich składników suplementów diety, jak: żelazo, magnez, witamina B6, witamina B12, niacyna, które dodatkowo pomagają w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu energetycznego. Ciekawym rozwiązaniem mogą być również rośliny adaptogenne, takie jak ashwagandha, żeń-szeń syberyjski, rhodiola, które z jednej strony zwiększają odporność organizmu na stres, a z drugiej pomagają utrzymać poziom energii, niwelować zmęczenie lub zwiększać aktywność umysłową.

Warto jednak pamiętać, że podstawowe kroki, które mogą pomóc w walce z uczuciem zmęczenia, to zrównoważona dieta, regularne ćwiczenia i odpowiednia ilość snu.

Suplementy na układ sercowo-naczyniowy

Każdy z nas wcześniej czy później będzie zmuszony zaopiekować się swoim układem krążenia. Coraz więcej osób uświadamia to sobie na szczęście zawczasu. A co oznacza troska o układ sercowo-naczyniowy? Przyjrzyjmy się swojej diecie, a dokładnie temu czy przeważają w niej nienasycone kwasy tłuszczowe czy jednak nasycone tłuszcze obecne w produktach zwierzęcych. Czy połowę tego co mamy na talerzu stanowią warzywa lub owoce bogate w magnez i potas? Czy co najmniej 45 min dziennie poświęcamy na dodatkową aktywność fizyczną? Warto jak najszybciej zweryfikować swój tryb życia i zatroszczyć się o serce i naczynia krwionośne. Jedną z form troski jest również dbanie o prawidłowy poziom cholesterolu we krwi. Zastanawiasz się jak obniżyć poziom cholesterolu? Sprzymierzeńcami w tym zakresie mogą być nienasycone kwasy tłuszczowe, beta-glukany czyli błonnik pokarmowy obecny np. w owsie oraz fitosterole, które znajdziemy zarówno w codziennej diecie jak i w suplementach diety. Planując suplementację można rozważyć również dodanie do diety takich  ciekawostek jak: reishi czy czerwony ryż [14], które wpływają na utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi.

Warto pamiętać, że uzupełnienie diety suplementami, nie powinno zastępować zdrowej diety i stylu życia. Dieta uboga w nasycone tłuszcze, regularna aktywność fizyczna, kontrola masy ciała i unikanie palenia tytoniu to kluczowe czynniki wpływające na zdrowie serca i poziom cholesterolu.

Podsumowanie rodzajów suplementów diety

Definicja suplementu diety zakłada, że jest on kategorią żywności. W związku z tym zawiera składniki, które w tej żywności naturalnie występują. Wybór odpowiedniego suplementu diety, oddziałującego na wybrane układy i organy, w dużej mierze zależy od nas samych i od tego, jak dobrze znamy swój organizm. Podstawą dokonania tego wyboru powinna być zawsze racjonalna ocena sposobu odżywiania oraz stylu życia, które powinny być korygowane w pierwszej kolejności. Różnorodność suplementów diety i składników w nich zawartych sprawia, że można mieć problem z wyborem. Dlatego warto to robić analizując wartościowe treści i określając najważniejsze potrzeby organizmu w danym momencie. Popularność suplementów diety stale rośnie, co oznacza, że zwiększa się także wachlarz oferowanych produktów. Najważniejsze, aby decyzje podejmowane przez nas w tym zakresie były przemyślane.

Terranova proponuje szeroki asortyment suplementów bez dodatków, w których funkcje technologiczne np. wypełniające pełnią same składniki m.in. błonnik z otrębów ryżowych oraz sproszkowane rośliny. W ofercie można znaleźć suplementy diety wspomagające organizm zarówno osób dorosłych, jak i dzieci. Produkty zostały dodatkowo skategoryzowane pod kątem obszaru, na który działają składniki w nich zawarte, tak, aby ułatwić konsumentom analizę informacji na ich temat.

1.      An. Bras. Dermatol. 2016; 91(3):331–335.

2.      Chemik 2011; 65(10):1019-1026.

3.      Nat. Med. J. 2019; 11(11):1-8.

4.      J. Immunol. Res. 2015; 2015:401630.

5.      Eur. Cytokine Netw. 2001; 12(2):290-296.

6.      Vitam. Miner. 2017; 6:1.

7.      Now. Lekar. 2013; 82(3):222–231.

8.      Br. J. Nutr. 2001; 85(2):75-80.

9.      Endocrine, Metabolic & Immune Disorders - Drug Targets 2018; 18:85-93.

10.   Ann. Transl. Med. 2014; 2(2):14.

11.   Oxid. Med. Cell Longev. 2019; 2019:6439021.

12.   Int. J. Biol. Macromol. 2019; 145:985-997.

13.   J. Ethnopharmacol. 2011, 136:452–456.

14.   J. Food Drug Anal. 2018 Jan;26(1):393-400.